zaterdag 28 maart
Kerkpad-wandeling van Westervoort naar de kerk in Loo
De Historische Kring Westervoort organiseert een eenmalige cultuurhistorische wandeling over het kerkpad naar de "Kerk van 't Loo". Deels over particulier terrein en daarvoor is voor eenmaal toestemming verkregen!
Het kerkpad is ontstaan in de periode van 1609 tot 1842 (233 jaar!!) toen in Westervoort door de Reformatie de oude Werenfriedkerk overging naar de protestante leer en Westervoort geen rooms-katholieke Kerk meer had.
De kerk van 't Loo zal geopend zijn en er zal wat verteld worden over de geschiedenis van de kapel en de kerk.
De terugweg gaat langs "De Lee" en over het vorig jaar geopende "Park Geldersoord " en daarna via de Schans, Rijndijk en de Pals naar Huize Vredenburg.
KERKPADEN
In het verleden, toen het gewone volk te voet naar de kerk ging, zijn kerkpaden ontstaan tussen akkers en weilanden door en/of langs sloten om zo via de kortste weg bij de kerk te komen.
Publicaties over kerkpaden in Westervoort zijn te lezen in "Bij de Tijd", in jaargangen 17 (nr. 2 en 3) en 18 (nr.2)
Deze cultuurhistorische routes zijn binnen de Gemeente Westervoort nauwelijks meer terug te vinden vanwege alle uitbreidingsplannen van na de oorlog.
Om hiervan nog iets te kunnen beleven, heb ik met behulp van de "Kadastrale Atlas Gelderland 1832, Westervoort" en de "topografische kaart 1832-1850" de routes uitgezet op een uitsnede van de topografische kaart uit 1910 (kaart nr.1) en op een uitsnede van topografische kaart 2006 (kaart nr. 2), beide kaarten zijn op schaal 1:25 000.
De kerkpaden naar de (oude) Werenfriedkerk zijn op de kaarten in rood aangegeven. Vanuit IJsseloord, wat kerkelijk ook bij Westervoort hoorde en tot 1953 ook bij de gemeente Westervoort, is geen bijzonder kerkpad bekend. Hier zal de normale weg over de Schaapdijk via het Westervoortse veer en de Dorpstraat gebruikt zijn. Het Kerkpad vanuit Westervoort naar de Kapel en later de Kerk van 't Loo is in groen aangegeven
Waarom een kerkpad vanuit Westervoort naar Loo? Een stukje geschiedenis ….
Vanaf het begin van de kerstening door St. Werenfridus rond 726, was er maar
één kerk in Westervoort. In de 80-jarige oorlog heeft de Reformatie plaats gevonden. Tot de Reformatie was iedereen rooms-katholiek. Westervoort viel onder het Hertogdom Gelre en de nieuwe staat "de Republiek der verenigde Nederlanden". De Werenfriedkerk in Westervoort is in het begin van het 12-jarig bestand in 1609 overgegaan naar de protestantse leer en er werd een dominee benoemd.
De bevolking bleef grotendeels rooms-katholiek en moest voor het belijden van haar geloof uitwijken naar het Kleefse gebied, waar een tolerantere godsdienstbeleving heerste. Duiven en Loo vielen tot het ontstaan van het Koninkrijk der Nederlanden (1813) onder het hertogdom Kleef, dat weer onder het Koninkrijk Pruisen viel.
Pas in 1842 is er weer een rooms-katholieke kerk gebouwd en kon in eigen dorp weer naar de kerk worden gegaan.
De rooms-katholieke geloofsgemeenschap heeft dus 233 jaar gebruik gemaakt van een kerkpad om naar de kerk in Loo te gaan,
Om dit cultuurhistorische gegeven nog eens te beleven, nodigt de Historische Kring u uit voor een wandeling.
Eenmalig …..omdat in het Looveld alles over particulier terrein gaat en daar voor eenmalig toestemming is verleend!
Op kaart 2 is te zien dat het Westervoorts gebied tussen de Klapstraat en de Heilweg geheel bebouwd is. De route slingert door de wijk het Hoge End. Het laatste stukje langs de nog bestaande woning de Bolck is een voetpad wat nog nagenoeg samenvalt met het zgn. "Meulenpad" dat tussen de bakkerij van Koenen (nu café het Hoge End) en de woning de Bolck lag. Dan volgen we de eeuwenoude Heilweg en slaan af op het nieuwe fietspad. Vroeger liep hier een pad naar de boerderij, nu een hondenasiel. Daar achter liep een oude strang van de Rijn, nu "De Lee", de grens van het Looveld. Het Looveld bestond uit lange percelen van de Loostraat in Loo tot aan de Lee. Eind zestiger jaren van de vorige eeuw waren er woningbouwplannen voor de nieuwe gemeente "Duivoorde", door een herverkaveling lopen in het noordelijke deel van het Looveld de kavels niet meer door tot de Lee en daardoor is ook het (kerk)pad vervallen.
Bij verkenning bleek dat een groot gedeelte het lange perceel nog aanwezig is er loopt nu een verhard koeien pad evenwijdig aan het vervallen oude pad. De doorsteek in de noordelijk gedeelte maken we op een plaats waar we geen schade aan de gewassen aanbrengen.
Bij de kerk is een rustpauze en er zal wat over de Kerk van 't Loo worden verteld.
De terugweg gaat langs De Lee ook over particulier terrein. De Lee is nu de begrenzing van het Looveld maar was in de Karolingische tijd de grens tussen het Kleefse en het Gelderse gebied en hoorde toen bij Angeren.
Vanaf ongeveer het hondenasiel tot de Rijndijk is de Lee nu nog de grens tussen onze gemeente en Duiven. Over de grensproblemen is sinds kort in het "Park Geldersoord" te lezen en deze zijn te beleven door de weer aangebrachte wallen van het Fort Geldersoord. Daar zullen we doorheen lopen en daarna gaan we via de Schans, Rijndijk en de Pals weer terug naar Huize Vredenburg.
De totale afstand is ca. 8 km, maar is zeker langs de Lee over ruw terrein en bij nat weer wat glibberig. Goed, waterdicht schoeisel is gewenst en bij regen regenkleding want ook dan ging men ter Kerke en dat moet voor ons, met de tegenwoordige goede regenkleding, geen enkel probleem zijn …...toch!
Vertrek: zaterdag 28 maart 2015 om 13:00 uur vanaf "Huize Vredenburg", Klapstraat 112, Westervoort.
Voor meer inlichtingen neem contact op met Henk Schoneveld tel. 026-3118073 of mobiel 06-20019632.
Hier kunt u de routekaarten downloaden.
Kaart nr. 1 Kaart nr. 2
Uitsnede Topografische kaart 1910 Uitsnede Topografische kaart 2006
Schaal 1:25 000 Schaal 1: 25 000
